Rodzaje ćwiczeń rozwijających sprawność manualną dzieci
i przygotowujących je do nauki pisania.

1. Lepienie:
ma ogromne znaczenie dla sprawności manualnych , siły działania mięśni całej dłoni , a także palców. Ugniatanie i ściskanie plasteliny ( gliny ) angażuje wszystkie mięśnie i stawy śródręcza oraz staw nadgarstka.

Stosujemy ćwiczenia typu:
• ugniatanie plasteliny i zapełnianie nią powierzchni koła, kwadratu, trójkąta;
• wałkowanie cienkich wałeczków plasteliny i obwodzenie nimi figur geometrycznych, liści, liter;
• układanie z wałeczków plasteliny kwiatów, ptaków, elementów literopodobnych, sylab, figur;
• nakładanie plasteliny na wzór postaci ludzkiej (głowa, tułów, szyja, ręce, nogi );
• lepienie zwierząt ( psa, kota )ze szczególnym uwzględnieniem części ich ciała;
• zalepianie całej powierzchni – tworzenie tła do nalepiania kwiatów, postaci ludzkiej itp.;
• lepienie postaci ludzkiej;
• rozmazywanie, układanie wałeczkami lub kuleczkami jako zapełnianie;
• ozdabianie tekturowych talerzyków elementami z plasteliny;
• układanie z plasteliny większych całości na płaszczyźnie;

2. Malowanie:
wyzwala ruchy płynne, powolne, szersze i swobodniejsze, daje efekt natychmiastowy, nie wymaga napięcia mięśni ani nacisku, tak jak to ma miejsce podczas rysowania kredkami, flamastrem lub ołówkiem. Stwarza ono możliwość zapełnienia arkusza szybko i bez wysiłku:

a) malowanie palcem,

b) malowanie pędzlem (pionowe – od strony lewej do prawej, z góry do dołu:
-zamalowywanie całej powierzchni,
-jezdnia wąska, szeroka( linie równoległe),
-zamalowywanie pól różnymi kolorami,
-linie falujące (pionowe, poziome –fale na morzu),
-linie spiralne (dom ślimaka),
-linie łamane (wzór na serwetkę, sukienkę ),

c) malowanie gałgankiem, watą, gąbką ma na celu usprawnianie nadgarstka i palców:
-duże i małe kałuże,
-kwitnący sad,
zamazywanie dużych wzorów figur i kół ,kwadratów
i prostokątów itp.,

d) malowanie flamastrem:
-zamalowywanie miejsc oznaczonych kropkami,
-domalowywanie brakujących elementów,
-zamalowywanie któregoś elementu w danym kolorze,
– uzupełnianie brakujących elementów na obrazkach,

e) malowanie patykiem ( podobnie jak wyżej).

3.Rysowanie:
kształci koordynację ruchów począwszy od dużych rozmachowych aż do pociągnięć precyzyjnych kresek o zmiennym kierunku. Rysowanie w szczególny sposób rozwija spostrzeganie i myślenie dzieci, ponieważ samo narzędzie skłania do analizowania ruchem wyobrażeń rzeczywistości, którą dziecko próbuje przedstawić:
-rysunki symboliczne, umawiamy się co jest chłopcem a co dziewczynką,
-rysowanie patykiem na mokrej powierzchni prostych rysunków kompozycyjnych(dom, słońce).
-kalkowanie przez kalkę techniczną i czarną,
-rysowanie świeczką, węglem, tuszem,
-obrysowywanie swojej dłoni , leżącego kolegi itp.,
odwzorowywanie,
-rysowanie twórcze.

4) Wydzieranie:
-wycinanie po linii prostej, falistej, łamanej,
-wycinanie figur geometrycznych, postaci, ślimaków
-cięcie obrazka na części i ich składanie,
-wycinanie elementów z obrazka,
-wykorzystanie wyciętych elementów w teatrzyku
cieni i w inscenizacji,
-wycinanie pasków.

5.) Stemplowanie:
stwarza możliwości operowania dłonią i dostosowanie napięcia mięśni do założonego efektu. Przy odbijaniu stempla dziecko ma możliwość kontrolowania swoich ruchów, doskonalenia ich, eliminowania zbędnych ruchów i hamowania impulsów ruchowych:
-stemple z ziemniaka, marchewki, ciasta,
-stemplowanie pojedynczych elementów w określonym rytmie.

6.) Wyszywanie, szycie:
jest czynnością wymagającą koordynacji ruchów, umiejętności hamowania impulsów. Wyszywanie umożliwia współpracę drobnych grup mięśniowych i kontroli wzrokowej własnych ruchów oraz koncentracji uwagi. Dla usprawnienia czubków palców i ruchu pesetowego dobrym ćwiczeniem jest nawlekanie koralików, rurek, owoców jarzębiny itp.:
-ściegi, krzyżyki,
-przewlekanie bez igły przez dziurki w papierze,
-przyszywanie guzików.

Ćwiczenia w fazie początkowej najlepiej prowadzić na papierze.

7.)Układanie:
-z klocków,
-z patyczków, żołędzi, kasztanów,
-z tasiemki (może być wąż),
-z ryżu, z pestek różnych owoców itd.,